Smanjenje siromaštva i promocija mira
Švicarska ulaže oko 2,8 milijardi švicarskih franaka godišnje u borbu protiv siromaštva i promoviranje ekonomskog razvoja u zemljama u razvoju, Istočnoj Evropi kao i Zajednici nezavisnih država (CIS). Dva federalna ureda koordiniraju saradnju u oblasti međunarodnog razvoja u ime Švicarske konfederacije: Švicarska agencija za razvoj i saradnju (SDC) i Državni sekretarijat za ekonomske poslove (SECO).
Sve zvanične aktivnosti saradnje na razvoju imaju za cilj poboljšanje životnih uslova za najugroženije širom svijeta. Saradnja na razvoju je prevashodno usmjerena na prevenciju sukoba i transformaciju, društveni razvoj, dobro upravljanje, promoviranje ekonomskih struktura i zaštitu prirodnih resursa. Švicarska razvojna saradnja također teži da ojača sposobnost zemalja partnera da same preduzimaju inicijative.
SDC i SECO pružaju podršku Istočnoj Evropi i CIS-u u prelasku na tržišnu ekonomiju putem prenošenja znanja (know-how) i finansijske podrške. Od 2008 ove dvije institucije implementiraju švicarsku podršku proširenja namijenjenu smanjenju socijalnih i ekonomskih razlika u novim članicama Evropske unije (EU). Većina od njih se nalazi u Centralnoj Evropi i regiji Baltika. Od 2010 podrška je proširena na Rumuniju i Bugarsku.
Humanitarna pomoć Švicarske konfederacije i Švicarska jedinica za humanitarnu pomoć (SHA) reagiraju na hitne situacije, kao što su prirodne katastrofe, krize i oružani sukobi.
Dok je urgentna pomoć usmjerena na područja sa najvećim potrebama, bilateralna razvojna saradnja SDC-a slijedi drugi pristup. Koncentrira se na 12 prioritetnih zemalja i regija i 6 specijalnih programa. Razvojna saradnja SDC-a uvijek teži održivim rezultatima. U Istočnoj Evropi, djelovanje SDC-a je usmjereno na 9 zemalja u tranziciji. SDC djeluje multilateralno sa specijaliziranim agencijama UN-a, Svjetskom bankom i regionalnim razvojnim bankama.
SECO je odgovoran za planiranje i implementaciju mjera u oblasti ekonomske i trgovinske politike u zemljama u razvoju i tranziciji kao novim članicama EU. Primarni ciljevi SECO-a su integriranje partnerskih zemalja u svjetsku ekonomiju i promoviranje njihovog održivog ekonomskog rasta čime se daje efikasna i efektivna podrška smanjenju siromaštva. Prioriteti su: jačanje konkurentnosti partnerskih zemalja, proširenje trgovine, mobiliziranje domaćih i stranih investicija, poboljšanje bazne infrastrukture i promoviranje stabilnih ekonomskih okvirnih uvjeta. Posebna pažnja posvećuje se uparvljanju ekonomijom, klimi, energiji i okolišu. Mobiliziranje privatnog kapitala i znanja u partnerskim zemljama i u Švicarskoj važan je princip SECO-ve razvojne saradnje.
Aktivnostima na terenu u okviru švicarske razvojne saradnje se upravlja putem 50 ureda za saradnju. Trenutno SDC ima približno 1000 projekata širom svijeta. Za SDC radi oko 550 Švicaraca u Centrali i u inozemstvu, zajedno sa oko 900 lokalnih uposlenika u zemljama u kojima SDC realizira projekte. Švicarska humanitarna pomoć ima preko 600 članova spremnih za misije, od kojih je nekih 100 specijalista na raspolaganju u svakom trenutku.
U SECO Odjeljenju za ekonomsku suradnju i razvoj radi 70 ljudi.
Ukratko o Švicarskoj agenciji za razvoj i saradnju (SDC)
Švicarska agencija za razvoj i saradnju (SDC) je švicarska međunarodna agencija za saradnju u okviru Ministarstva vanjskih poslova Švicarske (EDA). Zajedno sa drugim federalnim uredima, SDC je odgovorna za sveukupnu koordinaciju razvojnih aktivnosti, saradnju sa Istočnom Evropom, i humanitarnu pomoć.
Cilj razvojne saradnje je smanjenje siromaštva. Aktivnosti na razvoju usmjerene su na podsticanje privredne i državne samostalnosti, na poboljšanje uslova za proizvodnju, pomoć u rješavanju ekoloških problema i osiguravanje boljeg pristupa obrazovanju i osnovnoj zdravstvenoj zaštiti.
SDC svoje aktivnosti obavlja sa godišnjim budžetom od 1,87 milijardi švicarskih franaka (2012), sa oko 550 Švicaraca uposlenih u Centrali i partnerskim zemljama kao i sa 900 lokalnih uposlenika. Agencija preduzima direktne akcije, pruža podršku programima multilateralnih organizacija, i finansijski podržava programe koje vode švicarske i međunarodne organizacije za pomoć u slijedećim oblastima:
- Regionalna saradnja na razvoju podrazumijeva bilatelarnu saradnju sa zemljama Srednjeg Istoka, u Africi, Aziji i Latinskoj Americi. Odlukom iz 2008 da se do 2012 smanji broj prioritetnih zemalja sa 17 na 12 i specijalnih programa sa 7 na 6 SDC je konsolidirala geografski fokus aktivnosti. Krajem 2009. godine završen je program u Ekvadoru. Programi u Butanu, Indiji, Pakistanu, Peruu i Sjevernoj Koreji su do kraja 2011 su ili završeni ili je preusmjeren tematski fokus. Važni partneri za regionalnu saradnju su regionalne banke sa razvoj.
- Globalna saradnja se odvija uglavnom na multilateralnom nivou sa UN organizacijama i Svjetskom bankom. Kreiranjem programa u oblasti klimatskih promjena, sigurnosti obezbjeđenja hrane i migracija ova saradnja doprinosi rješavanju globalnih izazova.
- Cilj humanitarne pomoći je spašavanje života i ublažavanje patnje. Direktna pomoć pruža se prilikom prirodnih katastrofa, u kontekstu oružanih sukoba, a partnerske organizacije uključene u humanitarne aktivnosti dobivaju i ljudstvo i finansijsku podršku. Humanitarna pomoć se pruža tamo gdje je najpotrebnija, dok prevencija, urgentna pomoć, pomoć u opstanku, obnova i zagovaranje predstavljaju ključne oblasti ovog oblika intervencije. Humanitarna pomoć pružala se u pet regija uključujući velike operacije nakon zemljotresa na Haitiju.
- Saradnja sa Istočnom Evropom podržava demokratske i tržišne reforme u zemljama Zapadnog Balkana i bivšeg Sovjetskog Saveza. Glavni cilj tranzicijske pomoći je jačanje demokratskih institucija, reforma zdravstvenog i socijalnog sistema i poboljšanje okoliša. Od 2008. Švicarska daje doprinos smanjenju socijalnih i privrednih nejednakosti novim državama članicama EU.
SECO – Centar znanja za ekonomsku politiku
Državni sekretarijat za ekonomske poslove (SECO) je stručni centar federalne vlade za sva ključna pitanja vezana za ekonomsku politiku. Ima za cilj osigurati održivi ekonomski rast uspostavljanjem potrebnih uslova za regulatornu i ekonomsku politiku.
U domaćim okvirima, SECO djeluje kao veza između poslovne zajednice, socijalnih partnera i vlasti. Podržava regionalni strukturalno uravnoteženi razvoj ekonomije i osigurava zaštitu zaposlenika. Putem politike tržišta rada, doprinosi sprječavanju i rješavanju pitanja nezaposlenosti i shodno tome, održavanju socijalnog mira-
SECO također pomaže u osiguravanju pristupa svim tržištima za švicarske proizvode, usluge i investicije. Kada se radi o vanjsko trgovinskoj politici, SECO je aktivan u formuliranju efikasnih, korektnih i transparentnih pravila svjetske ekonomije.
Odjeljenje za ekonomsku saradnju i razvoj SECO-a odgovorno je za planiranje i realizaciju mjera ekonomske i trgovinske politike u zemljama u razvoju, Istočnoj Evropi, centralno azijskim državama, i u novim državama članicama Evropske Unije (doprinos proširenju). Primarni cilj ove saradnje je integriranje partnerskih zemalja u svjetsku ekonomiju i promoviranje održivog ekonomskog rasta dajući time efikasan doprinos smanjenju siromaštva.
SECO prioriteti su jačanje konkurentnosti razvojnih zemalja i proširenje trgovinskog asortimana uz mobiliziranje domaćih i stranih investicija, poboljšanje bazične infrastrukture i promoviranje stabilnih ekonomskih okvirnih uslova. Posebna pažnja usmjerena je na pitanja upravljanja ekonomijom klime, energije i okoliša. Mobiliziranje privatnog kapitala i znanja na terenu i u Švicarskoj predstavljaju važan princip razvojne saradnje SECO-a.
U suradnji sa relevantnim federalnim institucijama, uključujući Švicarsku agenciju za razvoj i saradnju (SDC), SECO je vodeća federalna agencija koja učestvuje u definiranju pozicije i strategije Švicarske u komitetima Svjetske banke i regionalnih banaka koji donose odluke.
Odjeljenje za ekonomsku saradnju i razvoj predvodi član izvršnog odbora SECO-a, a odjeljenje broji 70 uposlenika. Sedam sekcija Odjeljenja su ustrojena u skladu sa oblastima djelovanja. Odjeljenje ima godišnji budžet od oko 255 miliona švicarskih franaka.
Ekonomska i trgovinska saradnja je od ključnog značaja za promoviranje ulaganja i trgovine. Ovaj oblik saradnje predstavlja osnovni doprinos u stvaranju okruženja koje pruža povoljne uslove za ekonomski rast i privatnu inicijativu.
Da bi se povećala koherentnost između ekonomske i trgovačke saradnje i ciljeva švicarske vanjske politike, kao razvila sinergija sa drugim instrumentima i oblicima saradnje Švicarske konfederacij, Odjeljenje za ekonomsku saradnju i razvoj tijesno sarađuje sa drugim SECO odjeljenjima, sa SDC-om i drugim federalnim uredima uključenim u međunarodnu saradnju.
Više o aktivnostima SDC-a i SECO-a i prioritetima saradnji u Istočnoj Evropi
Švicarska saradnja sa Istočnom Evropom i Zajednicom nezavisnih država (ZND)
Švicarska saradnja sa Istočnom Evropom i zemljama bivšeg Sovjetskog Saveza pruža podršku u prelasku na vladavinu rakona, demokraciju i socijalnu tržišnu ekonomiju putem transfera znanja i pomoći u rješavanju problema. Od 2008.godine Švicarska također daje doprinos smanjenju socijalnih i ekonomskih razlika u proširenoj Evropskoj Uniji. Pomoć pri tranziciji i podršku proširenoj Evropskoj uniji zajedno realiziraju Švicarska agencija za razvoj i saradnju(SDC) i Državni sekretarijat za ekonomske poslove(SECO).
Švicarska saradnja doprinosi jačanju demokratskih institucija, dobroj upravi i stabilnim ekonomskim okvirnim uslovima u bivšim komunističkim zemljama. Primarne aktivnosti uključuju:
- podrška socijalnoj i ekonomskoj reformi, reformi pravosuđa;
- profesionalnoj edukaciji mladih i nezaposlenih;
- poboljšanju bazične infrastrukture posebno u sektorima zdravstva i vodosnabdijevanja
- razvoju ruralnih područja.
Približno 53% sredstava investira se u zemlje Zapadnog Balkana (Albanija, Bosna i Hercegovina, Makedonija, Srbija i Kosovo). Oko 47% budžeta troši se za realizaciju projekata u bivšim sovjetskim republikama (Južni Kavkaz, Centralna Azija, Ukrajina i Moldavija).
Švicarski doprinos proširenju Evropske Unije
Nakon usvajanja saveznog zakona o saradnji sa Istočnom Evropom (na snazi od 1.juna 2007.g.), Švicarska doprinosi ublažavanju socijalnih i ekonomskih razlika u proširenoj Evropskoj Uniji. Osam od deset novih zemalja partnera su bivše komunističke zemlje u Centralnoj i Istočnoj Evropi: Poljska, Mađarska, Češka Republika, Litvanija, Latvija, Estonija, Slovenija i Slovačka. U periodu od deset godina Švicarska ulaže jednu milijardu švicarskih franaka u okoliš, infrastrukturu, obrazovanje i ekonomski razvoj novih država članica. Bilateralni okvirni sporazumi sa ovih 10 EU zemalja potpisani su u Bernu 20. decembra 2007. godine. U 2010. godini švicarska podrška je povećana za 257 miliona švicarskih franaka za dvije zemlje, Rumuniju i Bugarsku koje su postale članicama EU 2007, kao dio Švicarske podrške proširenju EU.
Više informacija o saradnji SDC-a sa istočnim oblastima mogu se naći na slijedećoj adresi: www.sdc.admin.ch/cooperationeast
Više informacija o saradnji SECO-a sa istočnim oblastima mogu se naći na slijedećoj adresi: www.seco-cooperation.admin.ch
Švicarska podrška novim članicama Evropske Unije: www.contribution-enlargement.admin.ch
Vezane publikacije i linkovi
Switzerland, Eastern Europe and the CIS (January 2002)
Podignite: [de (PDF, 425.0 kB)] [en (PDF, 421.4 kB)] [fr (PDF, 424.4 kB)] [it (PDF, 424.8 kB)]
