Ногоон алт төсөл: Монгол малчдын бэлчээр сэргээх туршлагыг Милан 2015 үзэсгэлэнд толилуулна

Local news, 05.05.2015

Доройтож, талхлагдсан бэлчээрээ нөхөн сэргээх, зүй зохистой ашиглах зорилгоор Монголын малчид уламжлалт арга туршлага дээрээ үндэслэн бэлчээрийн хамтын менежментийг нэвтрүүлж эхэлсэн. Энэхүү малчдын санаачлага Милан 2015 үзэсгэлэнгийн “Байгалийн нөөцийн тогтвортой, зүй зохистой ашиглалт” гэсэн шалгуураар дэлхийн “Шилдэг туршлага” шагналын эзэн боллоо.

greengold
Бэлчээр - Монголын "ногоон алт", малчдын үнэт баялаг © SDC

Нийт 130 гаруй орны 749 төслөөс 18 төслийг шилдгээр шалгаруулж, уг үзэсгэлэнд оролцож дэлхий нийтэд туршлагаа сурталчлах боломжийг олгож байгаа юм.

Тэдний нэг нь Швейцарийн хөгжлийн агентлагаас хэрэгжүүлж буй бэлчээр сэргээн сайжруулах зорилготой “Ногоон алт” төсөл байв. Ийнхүү монголын малчид уламжлалаа сэргээн, бэлчээрийн нөөцийг хэрхэн зөв зохистой ашиглаж буйг харуулсан баримтат кино үзэсгэлэнгийн гол танхимд үзэгчдийн хүртээл болж байна.

Дэлхийн нийтийн хүнсний аюулгүй байдлыг хангах, байгалийн баялгийн зохистой ашиглалтыг хөхиүлэн дэмжсэн уг үзэсгэлэн нь дэлхийн олон орныг хамарсан томоохон үйл явдал юм. Уг үзэсгэлэн нь Итали улсын Милан хотноо 2015 оны тавдугаар сарын 1-нээс аравдугаар сарын 31-ний өдрийг хүртэл үргэлжлэнэ.

Өнгөрсөн онд үзэсгэлэнг зохион байгуулагчдаас дэлхийн нийтэд хандан хүнсний аюулгүй байдал,  байгалийн нөөцийн менежментийн бүхий л салбарт амжилттай хэрэгжиж буй төсөл, хөтөлбөр, үйл ажиллагаа, шинжлэх ухааны шийдлүүдийг “Тогтвортой хөгжлийн шилдэг туршлага” номинацид өрсөлдөхийг уриалсан билээ.

Тэмцээний үндсэн зорилго нь хүнсний аюулгүй байдлыг хангах бодит шийдлүүдийг олох, түгээн дэлгэрүүлэх, ялангуяа хөгжиж буй орнуудын эрэлт хэрэгцээ, бодит байдал, шаардлагад нийцүүлэн байгалийн нөөцийг тогтвортой ашиглаж байгаа шилдэг арга замуудыг дэлхий нийтэд сурталчлах, түгээн дэлгэрүүлэх тухай юм.

“Монголын өргөн уудам нутаг дэвсгэрийн ихэнх хувийг бүрдүүлдэг бэлчээр нутаг малчдын хувьд зөвхөн малын тэжээлийн үндсэн эх үүсвэр бус харин тэдний төрөлх эх нутаг юм. Иймд малчид бэлчээр нутаг усаа ихэд хайрлан хамгаалж, сэргээж торддог сайхан уламжлалтай” хэмээн Ногоон Алт төслийн менежер Ц. Энх-Амгалан хэллээ.

Тэрээр мөн “Энэхүү дэлхийн хэмжээний том үзэсгэлэнд манай төсөл шалгарсан нь монгол малчдын хувьд тэдний үеийн үед байгаль орчноо хайрлан хамгаалж, хүндэлж ирсэн үйл хэрэгт нь их урам өглөө” гэв.

Нийт зургаан сар үргэлжлэх тус үзэсгэлэнд дэлхийн 20 сая гаруй зочид оролцоно.

Үзэсгэлэнгийн мэдээллийн сувгуудаар цацагдсан Ногоон Алт төслийн талаарх илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг дараах холбоосоор орж харна уу.

http://magazine.expo2015.org/cs/Exponet/en/innovation/grazing-lands-at-risk-for-desertification--the-solution-in-mongolia

Дээрх мэдээллийн монгол хэл дээрх орчуулгыг дараах холбоосоор орж хүлээн авна уу.

http://www.sdcprojects.mn/public/wp1/?p=334

“Милан 2015” Үзэсгэлэн болон шалгарсан бусад төслийн талаарх мэдээллийг дараах холбоосноос харна уу (зөвхөн англи хэл дээр).

http://www.expo2015.org/en/project/feeding-knowledge

Нэмэлт мэдээлэл авахыг хүсвэл бидэнтэй дараах хаягаар холбогдоно уу.

info@greengold.mn

Press releases, 24.06.2015

Мэдлэгээ солилцож, мэдээллийн харилцан урсгал бий болгох төвийг олон улс, цаашлаад бүс нутгийн бичил уурхайн салбарт үүсгэн байгуулахаар олон улсын бичил уурхайчид Улаанбаатар хотноо чууллаа.

asm-knowledge-hub
Бичил уурхайн олон улсын мэргэжилтнүүд туршлага солилцохоор Улаанбаатар хотноо чууллаа. © SDC

Зургадугаар сарын 10-11-нд болсон Бичил уурхайн мэдлэгийн сүлжээг байгуулах олон улсын хэлэлцүүлэгт оролцсон Латин Америк, Ази, Африкийн орнуудын төлөөлөгчид Монголын бичил уурхайчдын туршлагаас суралцах зүйл их байна гэж үзэж байна.

Сүүлийн арван жил Монгол улсад эмх замбараагүй байсан бичил уурхайн салбарыг хуульчилж, зохион байгуулалтад оруулсан нь ийнхүү олон улсын бичил уурхайчдын нийгэмлэгийн анхаарлыг татах болжээ.

Тухайлбал, “Би олон оронд хувиараа ашигт малтмал олборлож буй газрыг үзсэн. Харин анх удаагаа бичил уурхайн талбайд орохдоо аюулгүй ажиллагааны зааварчилгаа авлаа” гэж олон улсын зөвлөх Феликс Хрушка ярьлаа. Тэрээр саяхан Баянхонгор аймаг дахь ХАМОДХ ТББ-ын бичил уурхайн талбарт ажиллаад иржээ.

Хувиараа ашигт малтмал олборлохыг хуулиар зохицуулсан Монгол улсын  амжилт, туршлага нь ийнхүү олон улсын бичил уурхайн мэдлэгийн төв байгуулахад тодорхой хувь нэмэр оруулж байгаа тухай Тогтвортой бичил уурхай төслийн захирал Пашинс Синго онцоллоо.

Харин Африкийн Ашигт малтмалын хөгжлийн төвийн зөвлөх Салвадор Мондлэйн “Намайг анх 2007 онд Монголд ирэхэд хувиараа ашигт малтмал олборлох ажиллагаа эмх замбараагүй, хуулийн зохицуулалтгүй байсан, харин одоо тэд хуулийн хүрээнд ажиллах болсон нь тун сайшаалтай” гэж үнэллээ.

Монгол Улсын Уул уурхайн яам, Ашигт малтмалын газраас Тогтвортой бичил уурхай төсөлтэй хамтран зохион байгуулсан дээрх хэлэлцүүлэгт дэлхийн 18 орны төрийн болон төрийн бус байгууллага, олон улсын байгууллага, зөвлөхүүд, бичил уурхайн салбарынхан, хөгжлийн бусад төсөл, сургалт, судалгааны байгууллагын 60 гаруй төлөөлөл болон бичил уурхайчид оролцлоо.       

Монголын бичил уурхайчдад олон улсын бичил уурхайн салбарын төлөөлөгчидтэй туршлага хуваалцаж, харилцан суралцах боломж олгохыг зорьсон нь биелэсэнд ноён Пашинс Синго сэтгэл хангалуун байгаагаа хэлэлцүүлгийн төгсгөлд илэрхийлсэн юм.