Зургадугаар сарын 10-11-нд болсон Бичил уурхайн мэдлэгийн сүлжээг байгуулах олон улсын хэлэлцүүлэгт оролцсон Латин Америк, Ази, Африкийн орнуудын төлөөлөгчид Монголын бичил уурхайчдын туршлагаас суралцах зүйл их байна гэж үзэж байна.

Сүүлийн арван жил Монгол улсад эмх замбараагүй байсан бичил уурхайн салбарыг хуульчилж, зохион байгуулалтад оруулсан нь ийнхүү олон улсын бичил уурхайчдын нийгэмлэгийн анхаарлыг татах болжээ.

Тухайлбал, “Би олон оронд хувиараа ашигт малтмал олборлож буй газрыг үзсэн. Харин анх удаагаа бичил уурхайн талбайд орохдоо аюулгүй ажиллагааны зааварчилгаа авлаа” гэж олон улсын зөвлөх Феликс Хрушка ярьлаа. Тэрээр саяхан Баянхонгор аймаг дахь ХАМОДХ ТББ-ын бичил уурхайн талбарт ажиллаад иржээ.

Хувиараа ашигт малтмал олборлохыг хуулиар зохицуулсан Монгол улсын  амжилт, туршлага нь ийнхүү олон улсын бичил уурхайн мэдлэгийн төв байгуулахад тодорхой хувь нэмэр оруулж байгаа тухай Тогтвортой бичил уурхай төслийн захирал Пашинс Синго онцоллоо.

Харин Африкийн Ашигт малтмалын хөгжлийн төвийн зөвлөх Салвадор Мондлэйн “Намайг анх 2007 онд Монголд ирэхэд хувиараа ашигт малтмал олборлох ажиллагаа эмх замбараагүй, хуулийн зохицуулалтгүй байсан, харин одоо тэд хуулийн хүрээнд ажиллах болсон нь тун сайшаалтай” гэж үнэллээ.

Монгол Улсын Уул уурхайн яам, Ашигт малтмалын газраас Тогтвортой бичил уурхай төсөлтэй хамтран зохион байгуулсан дээрх хэлэлцүүлэгт дэлхийн 18 орны төрийн болон төрийн бус байгууллага, олон улсын байгууллага, зөвлөхүүд, бичил уурхайн салбарынхан, хөгжлийн бусад төсөл, сургалт, судалгааны байгууллагын 60 гаруй төлөөлөл болон бичил уурхайчид оролцлоо.       

Монголын бичил уурхайчдад олон улсын бичил уурхайн салбарын төлөөлөгчидтэй туршлага хуваалцаж, харилцан суралцах боломж олгохыг зорьсон нь биелэсэнд ноён Пашинс Синго сэтгэл хангалуун байгаагаа хэлэлцүүлгийн төгсгөлд илэрхийлсэн юм.

Өнгөрсөн найман жилийн турш Монгол орон даяар байгуулагдсан Нэг цонхны үйлчилгээний (НЦҮ) төвүүд төрийн үйлчилгээг үр ашигтай, цомхон, нийт иргэдэд хүртээмжтэй болгоход ихээхэн үүрэг гүйцэтгэсэн.

НЦҮ гэдэг бол төрийн олон төрлийнүйлчилгээг, тухайлбал нийгмийн даатгал, нийгмийн халамж, иргэний бүртгэл, газрын болон өмчийн харилцаа, татвар, нотариат, банк зэрэг үйлчилгээг нэг цэгээс үзүүлж ард иргэд хүссэн үйлчилгээгээ богино хугацаанд, чирэгдэл багатай авах боломж олгодог шинэлэг загвар юм.

Төрийн үйлчилгээг нэг дор төвлөрүүлж, түргэн шуурхай үйлчилгээ үзүүлэх нь хүнд суртал, авлигыг бууруулдаг ач холбогдолтой.

Нэг цонхны үйлчилгээний төвүүдийг Засгийн газарт хүлээлгэн өгөв 

Швейцарийн хөгжлийн агентлагаас хэрэгжүүлсэн НЦҮ төсөл Монгол Улсын Засгийн газар, нийт иргэдийн талархлыг хүлээсэн төсөл, хөтөлбөрийн нэг болсон юм.

Энэ оны дөрөвдүгээр сард Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн “Нэг цонхны үйлчилгээ” төслөөс эдгээр төвүүдийг Монгол Улсын Засгийн газарт хүлээлгэж өглөө.

Засгийн  газар цаашид тогтвортой ажиллагааг нь хангаж ажиллах болно.

Үүнтэй холбогдуулан, Засгийн газраас холбогдох тогтоолыг гаргаж НЦҮ-ний төвүүдийн үйл ажиллагаа, засвар үйлчилгээний зардлыг орон нутгийн төсвөөс санхүүжүүлэхээр болсон байна.

Аймаг, дүүргийн захиргаад ч иргэдэд үзүүлэх үйлчилгээг илүү үр ашигтай болгох үүднээс өөрсдөө уг загварын дагуу НЦҮ-ний төвүүд байгуулж байна.

Одоо сум, хорооны түвшинд өөрийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэн ажиллуулж байгаа 150 гаруй НЦҮ-ний төв байна.

НЦҮ-ний төвүүд бий болохоос өмнө иргэд төрийн үйлчилгээ авахын тулд олон газрын хаалга татах шаардлагатай байлаа.

Мөн эдгээр үйлчилгээ нь нэгдсэн зохицуулалт, харилцан уялдаагүй, иргэдэд чирэгдэл учруулдаг байв. 

Судалгаанд оролцогч иргэдийн 75-аас дээш хувь нь энэ үйлчилгээнд сэтгэл ханамжтай байдаг гэж хариулсан нь НЦҮ-ний загвар ард иргэдийн дэмжлэгийг ихээхэн хүлээж байгааг харуулж байна.

Завхан аймгийн Улиастай сумын НЦҮ-ий төвөөр үйлчлүүлж буй нэгэн иргэн “Чирэгдэл багатай байдаг учраас би НЦҮ-ний төвийг сонгодог” гэж ярилаа.

Мөн тус аймгийн өөр нэг үйлчлүүлэгч “НЦҮ-ий төв дээр нийгмийн даатгалын ажилтан, банкны ажилтан аль аль нь байдаг учраас нааш цааш явалгүй нэг дор бүх зүйлээ амжуулсан нь аятайхан байлаа” гэв.

Энэхүү хүлээлгэн өгөх ажиллагаанд зориулж НЦҮ төслөөс найман жилийн ажлынхаа үр дүнг онцолсон баримтат кино бүтээжээ.

Баримтат киног үзэх