Ногоон алт төсөл: Бэлчээрийн доройтол тулгамдсан асуудал болсныг судалгаа нотоллоо

Local news, 23.06.2015

Монголын бэлчээрийн төлөв байдлын судалгаагаар нийт бэлчээрийн 65 хувь нь өөрчлөгдөж доройтсон болохыг тогтоосон байна. Үүнээс бэлчээрийн даац, сэргэх чадавхийг нь зөв зохицуулж, одоо ашиглаж буй хэлбэрээ өөрчилж чадвал хамгийн наанадаж гурван жилийн дотор сэргэх боломжтой бэлчээр ердөө 40 хувийг эзэлж байгааг судалгаа харууллаа.

herders-move-to-summer-camp
Зусландаа нүүж буй малчид. Увс аймгийн Ховд сум. Бэлчээр сэлгэн нүүх нь бэлчээрийг доройтохоос хамгаалах уламжлалт арга юм. © SDC

Харин харьцангуй бага, хэмжээгээр нь жишвэл нийт бэлчээрийн долоо орчим хувь нь байгалийн аясаар эргэн сэргэх чадвараа бүрэн алдаж цөлжихөд хүрсэн гэсэн цочроосон дүн гарчээ.

Бэлчээрийн төлөв байдлын үндэсний тайланг Монгол улсын Засгийн газарт хүлээлгэн өгөх зөвлөгөөн 2014 оны тавдугаар сарын 28-д болж зургаан жилийн туршид Ногоон алт төслийн дэмжлэгтэйгээр Ус цаг уур, орчны шинжилгээний газар, Хөдөө аж ахуйн их сургууль, Газрын харилцаа геодези зураг зүйн газар хамтран хийсэн судлагааны ажлыг дүгнэн  хэлэлцлээ.

“Монгол улсын стратегийн чухал ач холбогдол бүхий салбарын хувьд бэлчээрийн чанарын асуудлыг хэлэлцэх нь маш ач холбогдолтой юм. Учир нь энэ салбар нь хүнсний аюулгүй байдал, хөдөөгийн иргэдийн ажлын байрны асуудал гээд чухал зүйлсийг багтаадаг” гэж ХХАА-н сайд Р. Бурмаа хэлсэн үгэндээ онцоллоо. 

Малын бэлчээр ихээхэн доройтож байгаа нь Монголын мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн тогтвортой байдалд нөлөөлж буйг судалгаа тогтоосон.

Уур амьсгалын өөрчлөлт болон хур тунадас багассаж, малын тоо хэт ихээр өсөж байгаа зэрэг нь Монгол орны нийт бэлчээр нутаг, түүний дотор хойд болон төвийн бүсийн бэлчээр эрчимтэй доройтоход үлэмж нөлөөлж байна.

Иймээс үндсэн төлөв байдлаа алдалгүй харьцангуй соргогоороо байгаа бэлчээрээ тогтвортой барих, доройтсон бэлчээрийн олон наст үет ургамлын сэргэлтийг дэмжих, идэмж муутай болон ашиггүй зүйл ургамлын хувь хэмжээг бууруулах, хөрсний элэгдэл, эвдрэлийг богино хугацаанд эрчимтэй сааруулах ашиглалтыг нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. 

Мал аж ахуйн үйлдвэрлэл, байгаль орчны бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний шинэ арга зүйг хэрэгжүүлэх шаардлага тулгарч байна. Гэвч, малын тоо бэлчээрийн даацаас үлэмж хэмжээгээр хэтэрсэн байгаа нь мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийг тогтвортой хөтлөхөд хамгийн гол саад бэрхшээл нь болсоор байна.

Нөгөө талаас нь авч үзвэл Монгол орны мал аж ахуйн үйлдвэрлэл, хүнсний аюулгүй байдлын баталгаа болсон бэлчээрийн ашиглалтыг уур амьсгалын болон газар ашиглалтын өөрчлөлтөд зохицуулах, газрын бодлогыг шинэчлэн сайжруулах багагүй боломж байгааг уг тайланд онцолсон.

Тайлангаар бэлчээрийн төлөв байдал, чадавхийн үнэлгээ, мониторингийн цэгийн  дийлэнх нь төлөөлж байгаа Монгол орны нийт бэлчээрийн талаас илүү нь үндсэн төлөв байдлаа хараахан бүрэн алдчихаагүй, одоогийн ашиглалтын хэлбэрийг үндсээр нь өөрчилж чадваас 10 жилийн дотор сэргэн сайжрах боломжтой гэсэн дүн гарлаа.

Судалгааг бүрэн эхээр татаж авах (PDF, 39 Pages, 2.3 MB)

Төслийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг дараах вэвсайтаас авна уу.

www.greenmongolia.mn  

Press releases, 11.11.2015

Улаанбаатар хот. — Өнөөдөр Дэлхийн Банк ба Швейцарийн хөгжлийн агентлаг хамтран Монгол улсад нийгмийн хариуцлагыг бэхжүүлэх нийт гурван сая ам.долларын төсөвтэй шинэ хөтөлбөрийг ирэх дөрвөн жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэхээр эхлүүлж байна.

social-accountability
Швейцарийн хөгжлийн агентлаг, Дэлхийн банк хамтран Монгол улсад нийгмийн хариуцлагыг бэхжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэхээр шинэ төсөл хэрэгжүүлнэ.

Монгол улсад Нийгмийн хариуцлагыг бэхжүүлэх  (МУНХБ) хөтөлбөр нь ил тод байдал болон хариуцлагыг нэмэгдүүлэх Монгол Улсын Засгийн газрын хүчин чармайлтыг дэмжиж, иргэд  тулгамдсан асуудал, санал бодлоо илэрхийлж төрийн үйл хэрэгт тусгуулах боломжийг дээшлүүлэхэд чиглэнэ.

Дэлхийн Банкны Монгол улс дахь суурин төлөөлөгч Жэймс Андерсон “Энэхүү хөтөлбөр нь Монгол улсын иргэд болон төрийн байгууллагын хамтран нийгмийн хариуцлагыг сайжруулахад чиглэсэн олон жилийн хүчин чармайлт, туршилтын үр дүнгийн үргэлжлэл бөгөөд төсвийн ил тод байдлын талаарх эрх зүйн шинэчлэл болох Шилэн Дансны тухай хуулийн хэрэгжилтэд ихээхэн чухал болно” гэжээ.

Мөн “МУНХБ хөтөлбөрийн хүрээнд бүх түвшинд нийгмийн хариуцлагыг  институтчилэн бодлого болон үйл ажиллагаанд тусгахад тус нэмэр үзүүлэх болно” гэж хэллээ.

МУНХБ хөтөлбөр нь орон нутгийн иргэд болон иргэний нийгмийн байгууллагын чадавхийг бэхжүүлэхийн зэрэгцээ нутгийн захиргаа, төрийн үйлчилгээний байгууллагуудтай хамтран бодит үр дүн, тогтвортой байдалд онцгой анхааран ажиллана.

“Төрийн албан хаагчдын хариуцан тайлагналтыг дээшлүүлэх, авлигыг бууруулах болон төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулахад иргэний нийгмийн байгууллага, иргэд чухал үүрэгтэй ба уг хөтөлбөрийн хэрэгжилт нь иргэд болон иргэний нийгмийн байгууллагуудад өөрсдийн хуулиар олгогдсон эрхээ эдлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ” гэж Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Хамтын ажиллагааны захирал, Ерөнхий консул Маркус Валдфогел хэллээ.

МУНХБ хөтөлбөр манай улсын 10 аймаг, нийслэлийн дүүрэгт хэрэгжих болно. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх явцад нийт иргэд, тэр дундаа ядуу, эмзэг бүлгийн иргэд нийгмийн хариуцлагын үйл явцад оролцон өөрсдийн чадавхийг нэмэгдүүлснээр төрийн албан хаагчдад хариуцлага тооцох, тухайн орон нутгийн төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулахад хувь нэмэр оруулна.

Төсөлд хамрагдах аймаг, дүүргүүдийг ядуурлын түвшин, эрүүл мэнд, боловсролын үйлчилгээний үр дүн, хүртээмж болон орон нутгийн төрийн байгууллагын оролцох хүсэл зэргийг харгалзан сонгоно. 

Хөтөлбөрийн хүрээнд нийгмийн хариуцлагын арга хэмжээг үндэсний хэмжээний бодлогын түвшинд албан ёсоор тусган хэлбэржүүлэхэд Засгийн Газрын хэрэг эрхлэх газар, Сангийн яамтай түншлэн хэрэгжүүлнэ.

Холбоо барих хаяг:                      

Тина Пунцаг + (976) 7007-8207, tpuntsag@worldbank.org

Дэлгэрэнгүй мэдээллийг дараах хаягаар авна уу: www.worldbank.org/mongolia  

Д. Соёлмаа + (976) 11- 341422, soyolmaa.dolgor@eda.admin.ch

Дэлгэрэнгүй мэдээллийг дараах хаягаар авна уу: www.eda.admin.ch/mongolia