Өнгөрсөн хоёрдугаар сарын 5-ны өдөр зохион байгуулагдсан энэхүү арга хэмжээ уул уурхай, зам тээвэр зэрэг хүнд үйлдвэрлэлийн салбарт эмэгтэй хүн ажиллах нь төдийлөн тохиромжгүй гэдэг олон нийтийн ерөнхий ойлголтыг эвдэж, Монголын мэргэжлийн боловсролын салбарт шинэ хандлага тогтоосон үйл явдал боллоо.

Хүнд үйлдвэрлэлийн зарим салбарт, ялангуяа инженер, аюулгүй ажиллагаа зэрэг мэргэжилд эмэгтэйчүүдийг ажиллуулах сонирхол нэмэгдэж буйг Төв Азза ХХК-ны Хүний нөөцийн менежер Г. Алтантуяа хэлснийг UB Post сонины мэдээнд онцолжээ. Тэрээр “Эмэгтэйчүүд нэгэнт энэ мэргэжлийн сонгосон бол хариуцлагатай, амжилттай ажиллаж чаддаг” гэжээ.

Хөдөлмөрийн сайдын зөвлөх Ц. Нямсүрэн мэргэжлийн боловсролын салбарын холбогдох хууль тогтоомжид өөрчлөлт оруулж, эмэгтэйчүүдийн хүнд үйлдвэрлэлийн салбарт ажиллах боломж бололцоог нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байгаа тухай ярьсныг мөн дээрх нийтлэлд дурьдсан байна.

Энэхүү өдөрлөгт нийт 80 гаруй охид оролцож, Монголын мэргэжлийн боловсрол сургалтын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл авч, техникийн ажилтны мэргэжлийн онцлог болон энэ салбарт ажиллах боломжуудтай танилцсан юм.

Тэд мөн өөрсдийн ур чадварыг практик ажилд сорьж мэргэжлийн багш нарын удирдлаган доор мужаан, өрөг, будаг, цахилгаан, геодезийн ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн юм.

Уг өдөрлөгт уул уурхай, барилга, хөнгөн хүнс, нийтийн үйлчилгээ, худалдаа аж үйлдвэрийн чиглэлийн 15 компани, аж ахуйн нэгжүүд оролцож, өөрсдийн үйл ажиллагаагаа танилцууллаа.

Ийнхүү Германы техникийн хамтын ажиллагааны нийгэмлэгээс хэрэгжүүлж буй “Ашигт малтмалын салбар дахь түншлэлд суурилсан мэргэжлийн боловсрол, сургалт” төсөл нь Техник технологийн дээд сургуультай хамтран Монгол улсад анх удаа охидын өдөрлөгийг амжилттай зохион байгууллаа.

Төслөөс бусад Мэргэжил сургалт үйлдвэрлэлийн төвүүдтэй хамтран 2015 онд хэд хэдэн өдөрлөг зохион байгуулах бөгөөд цаашид энэхүү өдөрлөгийг жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулахаар төлөвлөж байна.

Монгол улсын мэргэжлийн боловсрол сургалтын салбар дахь шинэчлэлийг дэмжсэн энэхүү төсөл нь Герман, Швейцарь, Австраль улсын Засгийн газрын хамтарсан санхүүжилттэй хэрэгжиж байна.

Энэ хичээлийн жилээс дунд сургуулийн сурагчид шинэчилсэн цөм хөтөлбөрийн дагуу хичээллэж байгаа. Энэхүү шинэчлэлийн зорилго, харааг та дэлгэрэнгүй танилцуулна уу?

Монгол Улсын боловсролын салбарт томоохон шинэчлэлүүд хийгдэж байна. 2009 оноос эхлэн ерөнхий боловсролын сургалтыг 12 жилийн тогтолцоонд шилжсэнийг бид мэднэ.  2012-2013 оны хичээлийн жилээс эхлэн боловсролын түвшин бүрийн сургалтын хөтөлбөр, сурах бичиг, сургалтын орчин, үнэлгээ, багшийн хөгжил, сургуулийн удирдлага менежмент гэхчилэн бүхий л талаас нь шинэчлэн хөгжүүлэх зорилт тавьж үе шаттайгаар хэрэгжүүлж  байна. Мөн 2015  онд Монгол улсын төрөөс боловсролын талаар баримтлах бодлогыг шинэчлэн боловсруулж Улсын их хурал батлан хэрэгжиж эхлээд байна. Энэхүү бодлогоор хүүхэд бүрийн онцлог, хэрэгцээнд тохирсон сургалтыг чухалчлах бөгөөд мэдлэгт суурилсан онолын сургалтаас илүү хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх, тэдний хэрэгцээнд суурилж чадвар төлөвшүүлэх боловсролын бодлогыг хэрэгжүүлэхийг зорьж байна.

Бага боловсролын бодлогын шинэчлэл нь хүүхэд бүрийн авъяасыг нээн илрүүлж, түүнд тургуурласан амьдрах ухаан, хэл яриа, танин мэдэхүйн чадвар олгох боломжийг нь багшид өгөхөд түлхүү анхаарсан. Суурь боловсролын хүрээнд хүүхдэд бие даан суралцах арга ухааныг эзэмшүүлж, шинжлэх ухааны суурь боловсрол, амьдрах ухааны боловсрол олгоход түлхүү анхаарч байна. Ахлах болосвролын хувьд хүүхдийн ирээдүйд эзэмших мэргэжил, боловсролтой уялдсан уян хатан сургалтын цөм хөтөлбөр хэрэгжүүлэх бодлого баримталж байна.

2013-2014 оны хичээлийн жилд бага боловсролын цөм хөтөлбөрийг үндэсний хэмжээнд хэрэгжүүлсэн. Өнгөрсөн хичээлийн жилд суурь боловсролын цөм хөтөлбөрийг туршиж, энэ жилээс үндэсний хэмжээнд хэрэгжүүлж эхэллээ. Үүний зэрэгцээ, ахлах боловсролын цөм хөтөлбөрийн туршилтыг хийж байна.

Аливаа шинэ зүйлийг үр дүнд харахад цаг хугацаа хэрэгтэй. Гэхдээ л эхний үр дүнгээс харахад хүүхэд илүү нээлттэй, багш нартайгаа чөлөөтэй харилцдаг, бие даасан, илүү бүтээлч болж байна. Аливаа үйл ажиллагаанд хүүхдүүд өөрсдөө оролцож, хийнгээ суралцдаг арга зүйтэй болж байна.

Энэ шинэчлэлдээ Тогтвортой хөгжлийн боловсрол (ТХБ)-ын үзэл санааг хэрхэн нэвтрүүлж, уялдуулж байгаа вэ?

Монгол улсын Засгийн газраас 1997 онд батлан хэрэгжүүлсэн “Бүх нийтийн экологийн боловсрол” Үндэсний хөтөлбөрт ТХБ-ын чиг хандлагыг байгалтай зохицон амьдрах, байгаль орчноо хайрлан хамгаалж, сайжруулах, эрүүл аж төрөхүйд суралцах, байгалийн нөөц баялагийг хариуцлагатай ашиглахад суралцах, байгалийн сайхныг үнэлэх, хүндэтгэх гэж тодорхойлон ерөнхий боловсролын сургуулийн бүх ангид сургалтын хувьсах агуулгын хүрээнд 1998 оноос экологийн хичээлийг судалж эхэлсэн байна. 2005 онд баталсан Ерөнхий болосвролын стандартад ТХБ-ын үзэл санааг тусгасан санаачлагууд гарсан. Харин 2009 оноос 12 жилийн сургалтын тогтолцоонд шилжсэнтэй холбоотойгоор шинэчилсэн хичээлийн хөтөлбөрүүддээ ТХБ-ын үзэл санааг оруулах алхмууд хийгджээ. Үүний хэрэгжилтийг үзэхээр 2013-2014 онд үндэсний хэмжээний суурь судалгааг хийхэд ТХБ-ын үзэл санаа ялангуяа байгалийн ухааны хичээлүүдэд агуулгын хувьд суусан боловч хүүхдэд хэрэглээний чадвар болгох, багш нарт арга зүйн хувьд учир дутагдалтай байгааг харсан. Хичнээн сайн хөтөлбөр, агуулга байсан ч хүүхдэд мэдлэг төдий очвол үр дүнгүй тул хүүхдэд мэдлэгийг хүргэж буй багшийг чадавхижуулах нь чухал болохыг харуулсан. Хоёрдугаарт, хүүхдийн гар дээр очиж буй сурах бичгийг илүү сайжруулах шаардлагатайг харсан.

Энэ ажлын хүрээнд манай яам, Швейцарийн хөгжлийн агентлагтай хамтран өмнөх хамтын ажиллагаандаа тулгуурлан шинэ төсөл хэрэгжүүлж, иргэний нийгмийн зарим байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. Төсөл хэрэгжиж эхлээд, ажилдаа ид ороод явж байгаа.

Монголчууд байгаль хамгаалах арвин өв уламжлалтай ард түмэн. Өвлүүлж ирсэн уламжлал дээрээ тулгуурлан байгаль дэлхийд ээлтэй ханддаг эерэг хандлага, үнэт зүйлийг хүүхэд багачуудад бий болгох нь өөрөө нийгмийн шинэ соёлыг тогтооно. Энэ соёл нь эргээд эдийн засгийн ач холбогдолтой гэдгийг харуулж чадаж байгаа нь энэхүү ТХБ-ын гол агуулга юм.

БОНХАЖЯ-тай энэ талаар хэрхэн хамтарч ажиллах вэ?

Бидний хүрж буй үр дүн, эцсийн зорилго нэг байна. Нэг зорилгод хүрэхээр хоёр талаас зүтгэж байна. БСШУЯ-ны хувьд бид хүүхэд багачуудад ТХБ-ыг албан боловсролоор дамжуулан хүргэж байна. БОНХАЖЯ-ны хувд зорилтот бүлэг нь өөр. Тэдний хувьд албан бус боловсролоор дамжуулан, иргэд, орон нутгийн байгууллагуудын оролцоотойгоор ногоон хөгжил, ногоон эдийн засгийг хөгжүүлэхэд өөр өөрийн шугамаар ажиллаж байгаа. Иймээс, хоёр яамны хамтын ажиллагаа Монгол хүн бүрт ногоон хөгжлийн үзлийг төлөвшүүлэхийг зорьж байна гэсэн үг.

Танд баярлалаа.